Các diễn biến trên thị trường hàng hóa đang tạm thời mang đến lợi thế cho các ngành sản xuất, xuất nhập khẩu của Việt Nam. Tuy nhiên, để duy trì sự ổn định, bền vững, cần sớm triển khai các nghiệp vụ phân tích, dự báo, bảo hiểm giá đối với các mặt hàng chủ chốt như nông sản, cà phê, cao su,…

Giá hàng hóa nguyên liệu biến động mạnh

Số liệu từ Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam (MXV) cho thấy chỉ số MXV-Index đóng cửa ngày 09/05/2023 ở mức 2.231 điểm, giảm 9% từ đầu năm tới nay. Đây là chỉ số phản ánh mức biến động chung của 31 mặt hàng đang được giao dịch liên thông với các Sở thế giới.  

Đóng góp nhiều nhất vào mức giảm này là nhóm các mặt hàng Nông sản và Năng lượng. Thể hiện qua việc chỉ số MXV-Index Nông sản và MXV-Index Năng lượng lần lượt giảm 13% và 17% so với thời điểm cuối năm 2022.

Dầu thô WTI hiện vẫn đang là mặt hàng có khối lượng giao dịch nhiều nhất trên thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng trong 4 tháng đầu năm. Giá dầu WTI trên Sở NYMEX kết phiên 09/05 ở mức 73,7 USD/thùng, không thay đổi nhiều so với cuối năm 2022. 

Tuy nhiên, giá dầu đã ghi nhận những biến động lên xuống rất thất thường trong 4 tháng vừa qua. Cụ thể, sau khi chạm đáy ở mức 64,36 USD/thùng vào ngày 20/03/2023, giá dầu WTI đã tăng vọt 30% để đạt mức đỉnh 83,38 USD/thùng vào ngày 12/04/2023. Đây cũng là mức cao nhất của giá dầu WTI từ đầu năm tới nay. Sau đó, giá dầu đã liên tục suy yếu, và tạo đáy mới của năm 2023 ở mức 63,57 USD/thùng vào ngày 04/05/2023 vừa qua, tương đương mức giảm 23% so với đỉnh. 

Trái ngược với đà giảm của nhiều mặt hàng quan trọng, cà phê Robusta đã tăng tới 35% so với cuối năm 2022, đang giao dịch gần mức 2.465 USD/tấn. Ông Phạm Quang Anh, Giám đốc Trung tâm Tin tức Hàng Hóa Việt Nam phân tích: “Kể từ đầu năm 2023, các thông tin về mùa vụ và nguồn cung rất bất lợi, đặc biệt là ở các vùng sản xuất trọng điểm như Việt Nam, Brazil, Indonesia. Vì thế, giá cà phê Robusta giao ngay và giá trên Sở Giao dịch ICE liên tục tăng mạnh”.

Doanh nghiệp Việt Nam hưởng lợi trước các biến động

Nhìn chung, diễn biến của giá hàng hóa nguyên liệu trong 4 tháng đầu năm đã tạo ra nhiều thuận lợi đối với các doanh nghiệp xuất nhập khẩu tại Việt Nam. 

Đơn cử như ngành sản xuất thức ăn chăn nuôi, đã được hưởng lợi lớn khi giá nông sản trên Sở Chicago giảm, kết hợp với chi phí vận chuyển giảm, giúp giá nhập khẩu giảm mạnh so với cuối năm ngoái. Giá ngô nhập khẩu về cảng Cái Lân và Cái Mép hiện đã giảm dưới 270 USD/tấn, thấp hơn nhiều so với mức giá lên tới hơn 330 USD/tấn hồi đầu năm. Giá nguyên liệu giảm đã tạo tiền đề cho các doanh nghiệp sản xuất thức ăn chăn nuôi liên tục hạ giá cám thành phẩm từ 300 – 800 đồng/kg (tùy loại), giúp hoạt động sản xuất chăn nuôi thuận lợi hơn.

Giá nguyên liệu tốt, đã giúp lượng nguyên liệu thức ăn chăn nuôi nhập khẩu về Việt Nam tăng mạnh trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 4. Theo báo cáo của Tổng cục Hải quan Việt Nam, nước ta đã nhập khẩu 281 triệu tấn ngô trong 4 tháng đầu năm, tăng 9,3% so với cùng kỳ năm 2022. Nhập khẩu lúa mì và đậu tương trong cùng kỳ cũng lần lượt tăng 6,7% và 1,6% so với năm ngoái.

Tương tự với ngành chăn nuôi, các doanh nghiệp xuất khẩu cà phê cũng được hưởng lợi khi giá cà phê Robusta trên Sở Giao dịch ICE liên tục tăng mạnh. Theo báo cáo của Tổng cục Hải quan Việt Nam, nước ta đã xuất khẩu hơn 716 nghìn tấn cà phê trong 4 tháng đầu năm, giảm 3% so với cùng kỳ năm ngoái. Tuy nhiên, giá trị xuất khẩu gần tương đương năm ngoái, đạt 1,6 tỷ USD, nhờ giá cà phê xuất khẩu tăng cao. Sáng 10/05/2023, giá cà phê nhân xô tại Tây Nguyên và các tỉnh phía Nam được giao dịch gần 54.000 đồng/kg, tăng gần 30% so với đầu năm. 

MXV và CME Group đồng tổ chức Hội thảo quốc tế

Trong báo cáo tháng 04 của Ngân hàng Thế giới (World Bank), giá hàng hóa nói chung trong năm 2023 dự kiến sẽ giảm khoảng 21% so với năm ngoái. Trong đó, giá năng lượng dự báo giảm 26%, giá phân bón giảm 37% và có thể sẽ là năm giảm mạnh nhất kể từ năm 1976. 

“Đây đang là thời điểm quan trọng nhất trong năm 2023, khi các thị trường chuẩn bị bước vào các điểm đảo chiều xu hướng trung và dài hạn. Việc đánh giá, dự báo giá của các mặt hàng xuất nhập khẩu thế mạnh của Việt Nam như nông sản, cà phê, cao su, đường,…sẽ là điều kiện cần để chúng ta giữ thế chủ động trong các hoạt động thương mại quốc tế”, ông Quang Anh cho biết thêm.

Vào ngày 17/05/2023, tại Hà Nội, Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam (MXV) sẽ phối hợp với Sở Giao dịch Hàng hóa Chicago (CME Group) tổ chức Hội thảo quốc tế “Góc nhìn toàn cầu và triển vọng thị trường giao dịch hàng hóa Việt Nam 2023”. Hội thảo sẽ có sự tham dự của đại diện Bộ Công Thương, và các Bộ, Ban, Ngành liên quan; Lãnh đạo MXV và đại diện các Thành viên Thị trường của MXV; Lãnh đạo và các chuyên gia của CME Group; các Hiệp hội ngành nghề; các doanh nghiệp xuất nhập khẩu lớn trên cả nước. 

Tại Hội thảo, các chuyên gia hàng đầu thế giới về các lĩnh vực kinh tế, năng lượng và nông sản tới từ CME Group sẽ đưa ra những đánh giá, phân tích về triển vọng của các thị trường hàng hóa. Từ đó, sẽ tạo nên bức tranh của giá hàng hóa nguyên liệu trong phần còn lại của năm 2023, giúp cho việc điều hành giá của các cơ quan quản lý nhà nước, cũng như kế hoạch sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp hiệu quả hơn.

Bên cạnh đó, những trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm trong việc sử dụng công cụ bảo hiểm giá từ CME Group sẽ mang đến những kiến thức, bài học quý báu đối với các doanh nghiệp xuất nhập khẩu trong nước. Đây sẽ là công cụ giúp hoạt động thương mại quốc tế duy trì sự ổn định và hiệu quả, góp phần vào quá trình hội nhập kinh tế, thương mại của đất nước.

Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam (MXV)